MAKALA KUHUSU WAGANGA WA KIENYEJI TANZANIA.

Watu wengi nchini Tanzania - na kote barani Afrika, hutafuta ushauri wa waganga wa kienyeji wanaotibu maradhi mbali mbali na kupiga kamari.Sheria za serikali na madawa ya kisasa, huenda zimebadilika , lakini waganga wa kienyeji wangalipo tena kwa sana. Mpiga picha Sasja van Vechgel alikutana na baadhi yao. Mganga huyu anaendesha kazi yake katika 'Kitala', kijumba kidogo anachotumia kuwapa wagonjwa dawa.Baadhi ya watu kuonelea bora kutibiwa na daktari wa kienyeji kuliko daktari wa kawaida kwa kuwa na umani nao zaidi na labda kutokana na madawa ya kisasa kukosa kufanya kazi.

Wanawake na wanaume wanaweza kuwa waponyaji, inategemea tu umri. Wale wanaoheshimiwa zaidi ni wale ambao jamaa wao mmoja amewahi kuwa mganga. Mwanamume huyu mwenye umri wa miaka 40 anasema yeye anawatibu wanaopooza. Yeye ni kama mchuuzi akitembeza dawa zake nyumba hadi nyumba. Wakati mwingine hutumia chumba cha hospitalini kuwatibu wagonjwa wake, ingawa hakuna thibitisho la kisayansi kuwa dawa zake zinaponya.

Matibabu hujumuisha mchanganyiko wa matambiko na dawa za kienyeji.Waganga wanasema kuwa wanaweza kufanya kazi yao kutokana na mwongozo wa wazee wa jadi ikiwa wamepagawa na pepo . Wao hutumia mboko wakitoa matamshi yasiyoeleweka ''Chupa hii ndio kifaa muhimu kwangu,'' anasema mganga huyu mwenye umri wa miaka 88.

Mgonjwa huyu ametibiwa kwa ugonjwa wa mifupa.Waganga hutumia majani au migomba ya miti inayotolewa kwa miti yenye uwezo wa kutibu. Wao huikoroga kwa pamoja na kisha kuisugua mgongoni au sehemu anayoumwa mgonjwa

Baadhi ya waganga huuza vifaa mbali mbali kama pembe za wanyama. Matibabu ya waganga hawa inaweza kuwa kati ya dola 5 au nane na wakati mwingine hata miamoja kulingana na ugonjwa

Baadhi ya waganga Kusini mwa Tanzania husema kuwa dawa huwa na nguvu zaidi ikiwa na sehemu ya mwili wa mtu mfano wale walio na ulemavu wa ngozi au Albino

Baadhi ya wagonjwa ambao huja kwangu tayari wamekwenda hospitalini bila mafanikio. Sindano na madaya hayajaweza kuwatibu. Mganga huyu anasema kuwa ikiwa ataweza kumtibu mgonjwa vyema, habari itawafikia wagonjwa wengine. yeye hana mabango ya kutangaza kazi yake

Miongoni mwa waganga kuna misimamo tofauti kuhusu maradhi ya ukimwi. Sio waganga wote wanasema wana uwezo wa kutibu HIV, lakini mganga huyu ni mmoja wa wale wanaotibu ugonjwa huo. Anasema kuna wale wanaowashauri wagonjwa kwenda hospitalini kwa matibabu